Wat doen we precies als we denken?
Wat gebeurt er bewust en onbewust?
Dat weten we niet.
Hoe we naar denken kijken, bepaalt hoe we dat doen
Een veelgebruikte metafoor voor hoe ons hoofd werkt ontstond met de ENIAC: De eerste computer die in 1946 aan de wereld werd getoond. De kranten beschreven hem als een gigantisch brein. In de jaren daarna keerde de metafoor om.
Dat beeld bepaalde jaren lang hoe we onze hersenen zien: Als een computer die overal hetzelfde presteert.
Je hardware bepaalt de prestatie van je brein
Met het concept van de fixed en de growth mindset is dat beeld verschoven.
We zijn onze hersenen meer als een spier gaan zien. En als je die gericht traint wordt je slimmer.
Maar dan gaat het nog steeds over je brein als een eenheid die op zichzelf denkt. Brainbound thinking noemt Annie Murphy Paul dat in haar boek The Extended Mind. En dat beeld klopt niet.
‘It’s the stuff outside our head that makes us smart.’
We zijn niet gemaakt om achter een bureau na te denken over abstracte problemen.
Ons hoofd staat op een lichaam. Ons brein evolueerde terwijl dat lichaam bewóóg. Buiten, terwijl we dingen deden, samen met anderen.
We denken in wisselwerking met onze omgeving
Murphy Paul gebruikt de metafoor van de ekster. Die verzamelt allerlei soorten materiaal en maakt daar een nest van.
Je denkt met wat je om je heen ziet en hoort en met het gereedschap dat je gebruikt. Als je bijvoorbeeld een stuk tikt denk je op je scherm. Je leest het terug, je delete, je formuleert opnieuw. Je ziet pas wat je denkt als het op papier staat.
Een helder verhaal schrijven kost relatief veel mentale capaciteit.
Want logisch redeneren doen we niet vanzelf, ruímtelijk denken wel
Maak eens een concept map: Zet de belangrijkste thema’s in steekwoorden papier. Zet er cirkels omheen en geef de verbindingen ertussen aan. Zo trigger je je natuurlijke aanleg tot navigatie:
Net als wanneer je een kaart leest: Je wijst aan waar je heen moet. Je volgt met je vingers de route. Als je een concept map voor je hebt wijs je al snel naar de verschillende onderdelen, je volgt de verbindingen met je vingers. Ook dát is denken.
Denken doe je met je lichaam
Als je tijdens een telefoongesprek ijsbeert, formuleer je soepeler. En als je het over een ingewikkeld onderwerp hebt, maak je meer handgebaren. Gebaren helpen ons om vat te krijgen op zaken die we nog niet helemaal doorgronden.
Dus gebruík je lichaam als een puzzel niet meer in je hoofd past
Zet je gedachten op zo’n manier op papier dat je er iets mee kunt dóen. Gebruik post-its en schuif met de verschillende onderdelen van een complex vraagstuk. Schrijf of teken er iets bij. En pak een groot vel als je sámen ergens over nadenkt.
Samen denk je beter, aldus Murphy Paul
Je hersenen hebben zich ontwikkeld door anderen te overtuigen, hen te instrueren en door ván hen te leren. Maar samen denken werkt alleen als ieder perspectief evenveel ruimte krijgt. Én je moet het met elkaar oneens kunnen zijn.
We zijn vaak kritischer op de bijdragen van anderen dan op die van onszelf
Je hebt anderen nodig om je scherp te houden. ‘Luister naar de ander alsof je ongelijk hebt’, zegt Robert Sutton van de Stanford Business School. Je eigen gelijk parkeren is lastig, maar als je je denken externaliseert is het makkelijker.
Dat is de detachment gain
Als je er van een afstandje naar kunt kijken ben je minder gehecht aan je eigen ideeën. Zet verschillende perspectieven naast elkaar op papier, bevraag elkaar en vul aan.
Maak er een gezamenlijk object van
Het begint als een wirwar op papier, dat hoort erbij als het ingewikkeld is. Samen puzzelend, schetsend en onderzoekend worden de zaken helderder en kom je tot betere oplossingen.
Kortom:
De opgaven van deze tijd kunnen we niet alleen met ons hoofd oplossen én niet alleen
Kom achter je bureau vandaan als je over een complexe vraag nadenkt en kijk of je hem op papier in kaart kunt brengen. In deze gratis crash course leer je hoe.
Het gaat erom dat je een situatie creëert die past bij hoe je brein werkt. Bij hoe wij als mensen werken.
Ik maakte deze plaat als reminder. Je kunt hem hier uitprinten om hem boven je bureau te hangen.
